Over Braziliaans Jiu-Jitsu

COMPLETE VECHTSPORT

Braziliaans Jiu-Jitsu (BJJ) is een vechtsport die zich richt op het zo snel mogelijk naar de grond brengen van de tegenstander – middels een takedown, worp of shoot – om daar vervolgens verder te gaan met het grondgevecht. Het doel van het spel is om te zorgen dat de tegenstander zo snel mogelijk opgeeft door middel van aftikken. Hierbij wordt gebruik gemaakt van diverse grepen, klemmen en verwurgingen. Door het gevecht naar de grond te verplaatsen, wordt het voordeel dat een meer bekwame staande vechter heeft, weggenomen. Uit de praktijk blijkt dat 80% van de gevechten op straat, op de grond eindigen. Dit is ook te zien bij de belangrijkste Mixed Martial Arts (MMA) wedstrijden, waarvan de UFC een voorbeeld is. Bij deze wedstrijden wordt het merendeel beslist op de grond. Het is dan ook voor elke vechter, van welke discipline dan ook, belangrijk het grondgevecht te beheersen.

Binnen het BJJ wordt gebruik gemaakt van technieken die werken op basis van hefboomwerking, timing en gewichtsverdeling. Dit maakt het mogelijk dat een kleiner, zwakker persoon het kan winnen van grotere, sterkere tegenstanders. Dit is niet alleen theorie, zoals bij de meeste vechtsporten, maar dit is de dagelijkse praktijk tijdens training en sparren op de mat.

OORSPRONG

Jiu-jitsu is een oude krijgskunst die een lange geschiedenis heeft. De vechtkunst is terug te voeren naar India waar het werd uitgevonden door boeddhistische monniken. Deze monniken ontwikkelden bewegingen gebaseerd op balans en de hefboomwerking, die vertrouwen op brute kracht en wapens zouden voorkomen. Jiu-jitsu ging later zijn weg door China en Japan, waar het steeds meer populariteit kreeg. Jiu-jitsu werd aangenomen door de Samoerai, de Japanse Royal Guards, als een superieure vorm van zelfverdediging. Zij benadrukten in deze krijgskunst hun eigen gedragscode, bekend als Bushido: de “weg van de krijger”. Gecentreerd rond kernwaarden zoals loyaliteit, rechtvaardigheid, omgangsvormen, zuiverheid, bescheidenheid, eer, zelfvertrouwen en respect. Jiu-jitsu betekent “de zachte kunst.” Met het einde van het feodale systeem in Japan werd Jiu-Jitsu opgesplitst in verschillende stijlen, waaronder Aikido, Karate, Judo etc.

MITSUYA MAEDA

In 1914 is de Japanse Jiu-Jitsu kampioen Mitsuya Maeda geëmigreerd naar Brazilië, waar hij een belangrijke rol kreeg bij het vaststellen van een Japanse allochtone gemeenschap. Hij werd geholpen door Gastão Gracie, een Braziliaanse wetenschapper en politicus van Schotse afkomst. Dankbaar voor de hulp van Gastão Gracie leerde Maeda de oudste zoon van de Braziliaan, Carlos, het geheim van de oude krijgskunst. Carlos leerde Maeda’s technieken aan zijn broers, en in 1925, openden zij de eerste Jiu-Jitsu academie in Brazilië. Voor de Gracie broers was het onderwijzen van de kunst meer dan een baan. Het was hun passie.

HELIO GRACIE

Een van de broers, Helio Gracie had bijzonder veel belang bij de technieken. Helio, tenger, slechts 61 kg en in zwakke gezondheid, was 16 toen hij Jiu-Jitsu begon te leren. Niet in staat om deel te nemen aan de lessen zat hij vaak te kijken naar zijn oudere broer. Op een dag toen Carlos niet in staat was om les te geven werd Helio gevraagd om te instrueren. Hij deed het opmerkelijk goed en vanwege zijn omvang en gestalte, begon hij de basisregels van Jiu-Jitsu aan te passen. Helio schonk veel meer aandacht aan de toepassing van hefboom en techniek, waardoor een kleinere tegenstander een grotere en veel sterkere kon verslaan. Hij begon te experimenteren, wijzigen en verbeteren van de basistechnieken, waardoor ze effectief waren voor een persoon ongeacht het formaat. Zo begon de ontwikkeling van een nieuwe en effectievere kunst: Gracie Jiu-Jitsu ofwel Braziliaans Jiu Jitsu. BJJ is een krijgskunst die voortdurend evolueert, net zoals de technieken die zijn gebaseerd op efficiëntie en uitvoerbaarheid.

RICKSON GRACIE

In de periode hierop volgend kregen Helio en Carlos Gracie vele kinderen, welke allen vanaf het moment dat zij konden lopen al jiu-jitsu beoefenden. Rickson wordt gezien als de meest succesvolle zoon van Helio in het BJJ. Vanaf zijn 18e heeft hij geen wedstrijd meer verloren, zowel in BJJ als vrije gevechten (Vale Tudo). De stijl van Rickson verschilt dan ook van andere stijlen door de aandacht voor het vechten vanuit de basis. Ongeacht in welke situatie je je bevindt, je moet het gevecht naar je hand kunnen zetten. Dat geldt in wedstrijden, maar zeker ook op straat. Daarom geldt de standaard van Rickson als de hoogste standaard in het BJJ. Inmiddels treedt Kron, de zoon van Rickson, in zijn vaders voetsporen en laat deze effectieve stijl spreken op de mat. Het Rickson Gracie Jiu-Jitsu onderscheid zich met name door de nadruk te leggen op de basis technieken en door veel aandacht te geven aan zelfverdediging.